Negative manners

Những tính xấu của người Việt 

Người Việt chúng ta rất dễ dàng phê phán tính xấu của người khác hay tỏ vẻ khó chịu với những quan điểm và thái độ của người khác khi không cảm thấy thích hợp với mình. Tuy nhiên, nếu họ được các nhà tâm lý phỏng vấn để tự nhận xét đánh giá về bản thân mình thì ít ai có thể viết ra rõ ràng những đức tính của mình như thế nào, hay cũng có thể suy nghĩ đắn đo rất lâu để tự biết về mình.

Có người đã tóm tắt 5 điều XẤU của nhiều người Việt trong nước hiện nay là:

Ham tiền - Hiếu danh - Coi thường danh dự - Vô cảm và hèn nhát - Coi nhẹ ý nghĩa “Đồng Bào”

Người khác lại chỉ nói về lòng tham với tham danh và tham tiền của con người ngày nay đã đẩy lùi nhân cách của họ, làm suy yếu các quan hệ cộng đồng, làm mất chung thủy vợ chồng, làm xã hội náo loạn, khiến giáo dục xuống cấp và đạo đức suy đồi.. Và đã đưa ra 5 căn nguyên của lòng tham là do con người chưa hiểu về kinh tế thị trường, thiếu dân chủ trong đời sống, thiếu duy trì truyền thống gia giáo, thiếu gương mẫu của các quan phụ mẫu, thiếu tin tưởng và trọng dụng người tài... Xem ra 5 biểu hiện thiếu kém trên là kết quả của lòng tham tự nhiên con người chứ không phải là nguyên nhân như họ vạch thấy..

Dựa trên khái niệm cơ bản trong tâm lý học thì tất cả những tính tham lam, hèn nhát hay vô cảm đều là những tính chất tự nhiên bình thường có trong mọi con người với mức độ ít hay nhiều mà thôi. Riêng người Việt, những tính chất tự nhiên đó đã bị biến chất dần theo thói quen không được kiểm soát và bị tác động ảnh hưởng thêm từ môi trường sống của họ bao gồm các yếu tố xã hội, chính trị, tôn giáo, văn hóa và giáo dục, mà phát triển nhanh đến trở nên xấu xa hơn mức bình thường.

Thượng bất chính Hạ tất loạn                                                             

Thời nào cũng vậy,  Vua cai trị bất chính thì dân sẽ loạn là điều đương nhiên được thấy rõ qua 5 biểu hiện dẫn đến nguy cơ mất nước mà cụ Lê Quý Đôn thời xa xưa đã chỉ dẫn:

Trẻ không kính già

Trò không trọng thầy

Binh kiêu tướng thoái

Tham nhũng tràn lan

Sĩ phu ngoảnh mặt

Tương tự ngày nay, những cái xấu đang hiện hữu trong giới lãnh đạo Việt Nam và đó cũng là những biểu hiện xấu dẫn đến nguy cơ mất nước:

"Một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, trong đó có những đảng viên giữ vị trí lãnh đạo, quản lý, kể cả một số cán bộ cao cấp, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống với những biểu hiện khác nhau về sự phai nhạt lý tưởng, sa vào chủ nghĩa cá nhân ích kỷ, cơ hội, thực dụng, chạy theo danh lợi, tiền tài, kèn cựa địa vị, cục bộ, tham nhũng, lãng phí, tùy tiện, vô nguyên tắc”.  Trích trong www.giaoducvn.net

Do đó, những biểu hiện suy đồi đạo đức, hành động vô văn hóa và ngay cả những tội ác mất nhân tính trong nhiều con người Việt Nam ngày nay chính là hệ luỵ từ chính sách quản lý của nhà nước Việt Nam và cách hành xử đối với nhân dân, chứ không phải tự người dân Việt có thể biến chất 1 cách tự nhiên xấu xa như vậy. Thử hỏi, nếu Việt Nam có luật pháp rõ ràng và nghiêm minh, trên làm gương dưới nghe theo thì liệu người dân có thể làm càn bậy được không ? Nếu Việt Nam có 1 nền giáo dục tốt, lấy con người làm gốc và biết nâng giá trị con người bằng Nhân-Lễ-Nghĩa-Trí- Tín  thì liệu đạo đức con người có thể suy đồi như ngày nay không ? Và hàng ngàn câu hỏi NẾU khác nữa được đặt ra để giới lãnh đạo Việt Nam tự suy nghĩ và trả lời bằng lương tâm thì sẽ không có những xấu xa đang tràn lan.

Cũng như khi nhìn Việt Nam dưới 1 góc cạnh nhỏ như 1 đại gia đình, nếu bậc Cha Mẹ biết giáo dục và biết làm gương cho con cái, có kỷ luật thưởng phạt phân minh, thì chắc chắn con cái sẽ không bao giờ dám làm điều sai trái xấu hổ. Nếu có những đứa con hư hỏng, thì trách nhiệm và lỗi lầm nặng nhất vẫn là của bậc Cha Mẹ chứ không ai khác....Ngược lại, nếu Cha Mẹ là những người xấu đi cướp giựt của người khác thì liệu những người con có thể phát triển thành những người có ích cho xã hội hay không ? 

Bản chất Tự Nhiên

Những thói hư tật xấu của nhiều người Việt ngày nay đã trở thành những thói quen tự nhiên trong đời sống thường ngày của họ và họ càng không thể nhận ra được sự xấu xa của nó. Ai cũng có thể thấy đươc thói xấu của người khác nhưng không hề tự thấy được bản thân mình thế nào, vì thế phê phán là điều rất dễ dàng. Không ai có thể tự mình thay đổi những thói quen của mình được khi không có nguyên nhân, nhất là những thói quen bất chấp thủ đoạn mang lại lợi ích tiền tài danh vọng cho họ thì không ai có thể nhận ra đó là sai trái....

Những quan điểm, “Người khác làm được thì mình cũng làm” – “Anh không làm thì người khác cũng làm” – “Tiền bạc, danh vọng là mục đích sống ” – “Thà 1 phút huy hoàng còn hơn”... Đã trở thành những luật bất thành văn trong xã hội Việt Nam và trở thành tiêu chí sống khôn ngoan thức thời đến bất chấp những hậu quả gây ra. Vậy thì liệu có ai thay đổi được quan điểm của người khác không ?

Thay Đổi và Phát Triển

Việt Nam là nước đang phát triển, đây không những nói về kinh tế đang phát triển mà bao gồm cả trình độ dân trí thể hiện nếp sống văn minh. Những tính chất tự nhiên của người Việt cũng đang trong giai đoạn phát triển theo các nước khác, nên đa số rất dễ ảnh hưởng và nhầm lẫn với những cái gọi là văn minh, trào lưu, hiện đại đang du nhập học hỏi từ phương Tây.

Nhìn qua các nước đã phát triển, chúng ta sẽ thấy sự khác nhau về nếp sống và cách hành xử của họ mà ta cho là văn minh khi so sánh với những tính chất thói quen của người Việt mà ta cho là xấu xa. Nếu biết và hiểu được những tính xấu đó cũng có trong những con người ở phương Tây nhưng đại đa số họ đã thay đổi được qua nhiều thập niên để có sự văn minh hơn, thì ta cũng sẽ thay đổi được hay chỉnh sửa lại những thói quen xấu chưa phát triển đó. Điều quan trọng nhất là sự hiểu biết để có trách nhiệm đối với bản thân, để tự rèn luyện, học tập và giáo dục thế hệ con cháu noi gương theo.

Trách Nhiệm và Giáo Dục

Trở thành con người biểu hiện văn minh là trách nhiệm của mỗi cá nhân tự đối với bản thân, không ai tự nhiên có được mà phải tự kiểm tra và rèn luyện. Trong mỗi cư xử và hành động đều phải được suy nghĩ đánh giá, ngay cả trong mọi sinh hoạt hàng ngày cũng đều nên được kiểm tra để tự nhận xét các nguyên nhân, diễn biến và kết quả của nó là sai trái hay đúng đắn và từ đó có thể tự điều chỉnh nế́p sống sinh hoạt của bản thân mình.

Thí dụ, khi tức giận hay biểu lộ bất bình phản kháng với người khác, nếu dùng những từ ngữ hạ cấp, dung tục, thô lỗ thì không những không giãi quyết được vấn đề, không thỏa mãn với cảm giác, mà sẽ làm cho vấn đề trở nên tệ hại hơn, vì tự mình đã hạ thấp giá trị, nhân cách của mình, bản thân đã không tự tôn trọng mình thì ai sẽ nhìn mình tốt đẹp hơn ? Vì thế, mỗi khi tức giận phải nên xem lại thái độ hành xử của mình thế nào cho thích hợp.

Hãy nhìn sang Singapore, vì sao đất nước họ phát triển tốt như vậy ? Bởi vì ông thủ tướng nước họ đã đặt 2 chữ “Con Người” là nguồn gốc, là tài sản của quốc gia. Muốn đất nước phát triển tốt thì cần con người tốt,   muốn có người tốt thì phải có nền giáo dục đào tạo tốt và họ đã xác định việc dạy dỗ trẻ em ngay từ nhỏ là nguồn đầu tư quan trọng nhất của đất nước.

Tóm lại, khi người Việt ai cũng biết tự trách nhiệm với bản thân mình thì những tính xấu sẽ tự biến mất, biết thương yêu và đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau cùng tiến tới văn minh. Hơn nữa, ngày nào  giới chức lãnh đạo Việt Nam nhìn ra được tầm quan trọng trong việc giáo dục con người, xem con người là nền tảng của sự tiến bộ, biết đầu tư đúng đắn và cải tiến lại toàn bộ hệ thống giáo dục, biết tôn trọng lắng nghe ý kiến của người dân muốn gì, thì hy vọng ngày đó những tính xấu của người Việt trong xã hội Việt Nam sẽ không còn nữa.......... 

Tâm Duyên