Rèn Luyện Khả Năng Thích Ứng Cao

 Building Resilience 

Khả Năng Thích Ứng Cao là gì ?

Khả năng Tự Mình Điều Chỉnh – Tự “khôi phục tinh thần” sau khi trải qua những kinh nghiệm đau thương, căng thẳng hoặc những thử thách lớn. Người có được Khả năng Thích Ứng Cao thì cũng mau thích nghi trong việc đối phó và giải quyết những chuyện đột nhiên xãy ra, hay chuyện không may trong cuộc sống, và có thể Sống uyển chuyển với những thay đổi trong môi trường sống của một cách thích hợp cho bản thân, mà không than oán trách cứ đổ lỗi cho hoàn cảnh...

Tuy nhiên đó là lý thuyết, Khả Năng Thích Ứng Cao không phải lúc nào cũng giúp ngăn chặn được hết tất cả những chuyện xui xẻo, tai nạn bất chợt nào đó. Trên thưc tế, tùy theo khả năng từng người tự Rèn Luyện được thì sẽ giúp giải quyết nhiều vấn đề hơn. Ít nhất khi có được Khả Năng Thích Ứng Cao có thể giúp giảm thiểu mức độ căng thẳng của mình xuống mức độ thích hợp cho mình chịu đựng nổi và sau đó tự giúp mình vượt qua đau khổ trong 1 thời gian nhanh hơn những người khác có cùng hoàn cảnh tương tự.

Thí dụ: Mất Việc Làm – Ly dị – Covid-19 lockdown...

Biểu Hiện trong Khả Năng Thích Ứng Cao

Người có Khả Năng Thích Ứng Cao là người thường có tính tò mò và cởi mở. Họ tìm cách để có suy nghĩ lạc quan trong nghịch cảnh, biết  xoay sở tìm ra cơ hội trong những thử thách trong đời sống mình. Khả năng này phải  được rèn luyện xây dựng từ những chuyện phiền toái nhỏ nhặt trong đời.

Thí dụ: Đi làm đón xe bus trễ – đồng nghiệp không hợp tánh tình – trong nhà anh chị em không hợp – Đi chợ mua nhầm món hàng kém chất lượng...

Thay vì bực mình, gây lộn cải vả hay hối tiếc cho mình, thì người có Khả Năng Thích Ứng Cao họ sẽ tự học bài học cho mình, tìm cách tháo gỡ vấn đề, tìm nguyên do gây ra vấn đề để hoá giải hoặc giải quyết và sẽ tránh được chuyện xãy ra thêm lần nữa trong tương lai, và tự vui vẻ trở lại không suy nghĩ đến những chuyện đó nữa, khép lại sự phiền toái phía sau lưng và quên hẳn đi.

Yếu Tố Phản Ứng Tích Cực

Trong đời sống thưc tế có rất nhiều người không thể phản ứng hay giải quyết Tích Cực mọi vấn đề được, nên họ thường sống trong đau khổ nhiều hơn. Vì thế, 1 trong những Yếu Tố cần thiết để rèn luyện khả năng Thích Ứng Cao chính là lối Suy Nghĩ lạc quan, luôn có lập trường trong quan điểm Tích Cực trong mọi sự việc và sự vật trong đời sống bên trong gia đình và ngoài xã hội.

Qua những nghiên cứu tâm lý, người ta thấy các trẻ em nghèo sống trong nghịch cảnh, khi lớn lên có năng lực vượt qua khó khăn và tự tin cao hơn những người bình thường khác. Bởi lẽ chúng phải tự mình vượt khó bằng năng lực "sống còn" để tồn tại và không có thời gian để ưu buồn chịu đựng bị động.

Lợi Ích của Khả Năng Thích Ứng Cao - Resilience Benefits

Trong ngành điều trị Tâm Thần và nghiên cứu Tâm Lý, các chuyên gia khuyến khích rèn luyện Resilience để tăng cường khả năng thích ứng giúp cho những người bị Trầm Cảm, bị hồi hộp hoặc rối loạn tâm thần sau chấn thương tránh được những bệnh tâm thần nặng hơn. Bởi vì Khả Năng Thích Ứng Cao sẽ giúp hoá giải những yếu tố gây nguy cơ chuyển biến qua chứng bệnh rối loạn tâm thần. Vì thế, nhờ rèn luyện Khả Năng Thích Ứng Cao mà họ có thể giữ được sức khỏe tâm thần ổn định, hoặc cân bằng trạng thái tâmlý bình thường trở lại.

Thí dụ: Các yếu tố nguy cơ bao gồm sự thiếu trợ giúp xã hội, bị hiếp đáp, bị chấn thương tâm lý, bị thiệt thòi về kinh tế, bị kỳ thị trong xã hội hay văn hóa...vv.

Đối với người bị bệnh tâm thần, Khả Năng Thích Ứng Cao có thể giúp họ chấp nhận vượt qua thử thách do bệnh tâm thần gây ra. Họ sẽ cảm thấy can đảm lên để lãnh trách nhiệm làm chủ cuộc đời mình và cố gắng luyện tập phục hồi lại sức khỏe cho mình một cách tốt nhất.

Những Thử Thách - Khó Khăn Khi Luyện Tập

Việc Rèn Luyện Khả Năng Thích Ứng Cao có khi Dễ cho người này, nhưng rất Khó Khăn cho người khác. Đôi khi lại là sự Thử Thách khó đạt được, vì Yếu Tố Tính Cách Cá Nhân như là chính yếu như sau:

• Tính di truyền
• Hiểu biết rõ bản thân
• Khả năng giao thiệp người xung quanh
• Mục đích và Lý tưởng Sống
• Tính Tự chủ và khả năng điều hoà cảm xúc
• Cách giải quyết vấn đề mang tính tích cực.
• Bệnh án, tình trạng và cách giữ gìn sức khỏe thể chất và tinh thần
• Môi trường và hoàn cảnh sống.
• Kinh nghiệm sống và ảnh hưởng từ chuyện quá khứ trong xã hội đến gia đình.
• Mối quan hệ, tương tác người thân, bạn bè và sinh hoạt cộng đồng xã hội

Do thế, mỗi cá nhân phải tự hiểu rõ bản thân mình hơn bất cứ ai để tự luyện tập cho mình hiệu quả hơn. 

Nguồn:

-        www.swahs.health.nsw.gov.au

-        www.mentalhealth.asn.au

 

Con đường dẫn đến bệnh Tâm Thần ....

Chứng Rối Loạn Lo Lắng quá độ 

Lo lắng là bản tính tự nhiên, nhưng khi kéo dài quá lâu, và trên 6 tháng sẽ cho thâý nhiều triệu chứng  Hổn Loạn khác xuất hiện -  Generalized Anxiety Disorders. 
Rất nhiều người trong chúng ta Không Biết điều này nên thường xem nhẹ và Không tìm Giúp Đỡ – Không Chữa Trị, nên đã Dẫn tới cuộc sống u buồn bệnh hoạn triền miên.

Triệu Chứng Nó thế nào ?

·                  Cảm giác căng thảng và lolắng liên tục không ngừng ...

·                  Cảm giác lo lâu quanh quẩn nhiều chuyện không giải thích rõ ràng

·                  Liên quan tới lo âu quá độ về những hcuyện nhỏ thường ngày – Thí dụ, tiền điện nước, chi phí, tình thân, bạnbè, gia đình, và sức khoẻ

·                  Suy nghĩ âu lo quá nhiều trong ngày sẽ dẫn tới ban đêm khó ngũ vì trong đầu cứ quanh qẩn những chuyện lo lắng như vậy ....

·                  Tuổi tác càng cao, sự lo lắng càng nhiều à Sẽ tăng thêm hiện tượng mất ngũ nhiều

·                  Tiếp theo hậu quả việc mất ngũ, thiếu ngũ à tinh thần càng bị xáo trộn hơn tác độngmạnh thêm vào lo lắng đó thêm.

Dấu Hiệu trên Cơ thể

Xuất hiện dần dần những ảnh hưởngtác động của sự lo lắng đó, có thể:

·     Đau nhức các bắp thịt, gân cốt – Nhức đầu – Chóng mặt – Buồn Nôn – tiêu Chảy – Run rẩy tay chân 

Đến lúc, Lo lắng Tiếp Tục gia tăng không ngừng

Với những hiện tượng triệu chứng trên cơ thể cộng với tinh thần lo lắng ưu tư, sẽ gây thêm nổi lo sợ sức khỏe cho mình và lúc ấy sự Lo lắng không thể kiềm hãm, không thể dừng lại...

Đến lúc này, bạn không thể tìm sự thoải mái nào và càng không thể nghĩ ngơi an lành, ngay cả những chuyện vui không thể cười. Cuối cùng, tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn, không thể làm việc với công việc thường ngày và hoạt động vui chơi .

Vậy, AI thường bị chứng Rối Loạn Âu Lo như vậy nhất ?

Tình trạng Âu Lo Rối Loạn đến với tất cả mọi từng lớp, mọi lứa tuổi / giới tính và Mức độ phát tirển như trên đã nói, đi từ ít đến nhiều và thường xãy ra nhất đối vơi phụ nữ tuổi trung niên.

Nguyên Nhân chính là gì?

·                  Dạng thông thường nhất là do tính di truyền trong gia đình 

·                  Thứ hai là hoàn cảnh và kinh gnhiệm trãi qua trong cuộc sống

·                  Do tính hoạt động của hệ thần kinh trong não bộ con người và một phần do kết hợp  cấu trúc và chất sinh hoá bên trong bộ não tác động vào.    

Làm sao Chẩn Đoán biết được ?

Nói chung, không có công cụ thí nghiệm nào để kiểm chứng chính xác Chứng rối Loạn Âu Lo của từng người. Các chuyên gia tâm lý chỉ dựa vào lời khai báo hay mô tả triệu chứng của ngời bị rối loạn và chỉ có thể bác sĩ Tâm Thần chẩn đoán qua phỏng vấn và tìm thấy các triệu chứng tương tự như trên đã mô tả để cho thuốc chữa trị và tập luyện kỹ thuật tâm lý.

Vậy thì, trị liệu nào có thể giúp ?  

Một trong các phương pháp trị hữu ích và hiệu quả cho triệu chứng Âu Lo là Talk Therapy / hay CBT / cognitive behavioral therapy, được Ứng dụng trong cách Trò Chuyện để giải tỏa áp lực cho họ. Người Counsellor sẽ giúp họ nhận thấy hay nhận ra những điểm tiêu cực trong suy nghĩ và hành động của người bệnh để thay đổi. Bên cạnh đó, người bệnh được hướng dẫn làm các bài tập ở nhà cho thành thói quen trong việc quan sát bản thân mình và ghi chép lại những lúc nào cảm thấy Lo Lắng nhiều nhất và sau đó tập phương pháp tự giải toả cho mình..... 

    Thuốc An Thần  

      Thuốc chưã trị có thể là 1 phần trong kế hoạch điều trị cho những người bị chứng Rối Loạn Âu Lo mức nghiêm trọng Và được bác sĩ kê toa cho uống trong vòng 4 tuần để theo dõi benzodiazepine. Tuy nhiên, có nhữngloại thuốc an thần gây tác hại thêm, kiến họ bị lệ thuộc vào thuốc uống hơn là tự bản thân rèn luyện. Do thế, hãy nói chuyện với Bác sĩ hay Counsellor thật tường tận để hiểu rõ Lợi Ích và Nguy Hại của thuốc trước khi sử dụng...

Tự Quan Tâm Chăm Sóc lấy mình là phương cách đơn giản nhất, tức là tự thay đổi chính mình, thay đổi mọi thứ khg cần thiết. Thí dụ, không uống cafe, không tự tiện uống thuốc khi không có toa bác sĩ, ngay cả thuốc chưã trị cảm cúm thông thường, vì chúng có thể làm tăng thêm sự lo lắng...Quan trọng nhất, là ăn uống có chất dinh dưỡng, nghĩ ngơi đúng mực, rèn luyện tập các kỹ thuật giải tỏa căng thẳng, như ngồi thiền, Yoga..đi bộ....Nghiên cứu đã chứngminh các hoạt động năng động giúp cơ thể thoải mái và tinh thần lắng dịu nhanh nhất.

Sử Dụng thuốc Nam hay thưc vật và Cần Nên Cẩn thận

Các lọai thuốc trợ lực / tăng cường chức năng cư thể supplement cần nên hỏi bác sĩ trước khi uống để bảo đảm an toàn và thích hợp. Vì có vài loại ảnh hưởng và suy yếu Gan như Kava – Hay là bông St. John’s wort gây ảnh hưởng đến các loại thuốc khác như thuốc an thần, thuốc tránh thai...

Có 5 dạng Rối Loạn Âu Lo thường gặp nhất:

      

     Rối loạn Hoang Mang - Panic Disorder

Người bị chứng này, thừơng hay hoang mang, hồi hộp do nhạy cảm bất chợt bởi 1 ấn tượng sợ hãi nào đó...Khiến cho họ cảm thấy tim đập nhanh, đổ mồ hôi, đau ngực, buồn nôn, choáng váng...Mà phần đông họ lại tưởng mình bị Đau Tim, có người nghĩ Sắp Chết và không còn tỉnh táo để phán xét nữa. Đây là một trong những biểu hiện thông thường nhất của người bị chứng Rối Loạn Âu Lo....mà ngành tâm lý thường gặp ở các bệnh nhân.

     Rối Loạn Hậu Chấn - Posttraumatic Stress Disorder

Đây là dạng Rối Loạn Tâm Thần thường gặp nhất ở những người sau khi trãi qua một quá khứ đau buồn hay việc kinh khủng nào đó mà họ bị ám ảnh hay phải nhớ suốt cả đời. Posttraumatic stress disorder (PTSD) – Triệu chứng của chứng Rối Loạn này thường thấy ở người không thích làm những điều họ đã từng thích và hay bộc lộ tính phản ứng mạnh mẽ trong quan điểm về chuyện nào đó liên quan đến quá khứ của họ... Họ cũng tỏ ra khó chịu, khó khăn không thể biểu lộ tính trìu mến của mình với người đối diện. Họ có thể cảm thấy bức bối và trở nên  hung hăng như phản xạ với sự bực bội đó... Điều Trị bằng thuốc an thần và trị liệu Counseling.

Rối Loạn Suy Nghĩ do bị Ám Ảnh -Obsessive-Compulsive Disorder

Người bị Rối Loạn này à (OCD) thường khg thể kiềm chế được sự rối loạn trong suy nghĩ của mình à Họ có thể cản thấy rằng Họ đang Cần Muốn làm những Điều quen thuộc mỗi ngày, Lập đi lập lái mãi trong một động tác hay thao tác nào đó, có khihàng chục lần trong một ngày, Thí dụ, như Rữa tay vì luôn nghĩ bàn tay mình quá dơ, hay không đủ sạch sẽ,- Hay luôn luôn kiểm tra Cửa để chắc chắn canh cửa khóa an toàn ...HỌ cũng thể hiện sự rối loạn đó trong cách ăn mặc của mình theo một quy trìnhnhất định nào đó., Hay là thường Đếm những vật dụng nào đó thường xuyên mà không có nguyên do để làm gì ?  Điều trị bằng Thuốc men và Trị Liệu Tâm Lý / psychotherapy.

Rối Loạn Lo Lắng mang tính xã Hội - Social Anxiety Disorder

Người bị Rối Loạn này à thường có nhữngnổi ám ảnh về chuyện bên ngoài XH mà họ cảm thấy hoang mang về những điều nhận thức của họ trong đời sống thường ngày.--> Triệu chứng của họ là những nổi khiếp sợ, đổ mồ hôi, xấu hổ, nôn mửa, cản thấy rất khó khăn khi nói chuyện trong những buổi hoạt động ngoài XH.. Trong các trường hợp nghiêm trọng hơn, thì họ phải xa lánh những nơi đông người, công sở hay trường học, khg thích giao tiếp với ai. Điều trị bằng Thuốc men và Trị Liệu Tâm Lý / Tất cả những sự rối Loạn kể trên đều đươc khuyếnkhich đi tìm chuyên gia tâm lý để điều trị, Trước tiên hãy nói chuyện với Bác sĩ

Kiểu Ám Ảnh khác - Other Phobias

Đây là một dạng Rối Loạn mang tính Sợ Hải cao độ về những việc hay vật gì đó mặc dù đôi khi họ nghĩ sẽ không bị tổn thương nào à thông thường là Sợ Độ Cao, Sợ Đi thang máy, Sợ Chó, Sợ Nước....Đa phần họ xem là bản tính thông thừơng không cần chữa trị, họ tự Tránh đi những nơi nào có vấn đề làm họ Sợ  -Là XONG ...Tuy nhiên, dạng rối laọn này có thể đìều trị dễ dàng.. 

Tìm Sự Giúp Đỡ Ở Đâu ?

Khi có quá nhiều âu lo nên tìm gặp bác sĩ hay Counsellor để được sự Hướng dẫn và thêm thông tin để biết nơi nào và ai có thể giúp mình hồi phuc trở lại trạng thái tâm lý bình thường. Việc điều trị các chứng rối loạn này Rất Quan trọng vì có thể giúp Ngăn chận phát triển thêm các chứng bệnh tâm thần khác khó chữa ở dạng nghiêm trọng.... Lúc đó, ta có thể bị xem là Kẻ Tâm Thần hay Bệnh Điên Khùng ...nhiều người tránh xa....

By Phuong Phan / Counsellor
Source: MedWeb